Wie de albumhoes van Hold On To A Scream bekijkt, ziet een typische Spasmodiqueplaat. De bandnaam prijkt in rode letters op een zwarte achtergrond. Wie het oeuvre kent van de ruim veertigjarige band, kan zich bij het zien van de cover direct een voorstelling maken van de muziek die erop staat. Toch klopt dat maar gedeeltelijk, want Spasmodique lijkt aan een tweede jeugd begonnen. De fine fleur noire van de postpunk heeft zichzelf opnieuw uitgevonden, zo lijkt het, want zijn zevende album klinkt toegankelijker, afwisselender en verrassender dan we hadden durven hopen.

Albumrecensie door: Theo Stepper
Concertregistratie door: Wim du Mortier (tekst) en Jan Rijk (foto’s)

Het nieuwe album is officieel 22 april op Record Store Day uitgebracht, maar al twee dagen eerder uitgebreid gevierd tijdens een concert in Rotown. Maar eerst het album: Drummer Reinier Rietveld opent op Wailing Wall de eerste van acht nummers op Hold On To A Scream. We horen eerst alleen een aanstekelijke beat, die al snel wordt verrijkt met bas door Martin Docters van Leeuwen en een reggae-achtig gitaarriffje. Toch klinkt de intro te donker om er geen misverstand over te laten bestaan dat we wel degelijk naar rock luisteren. Zodra zanger/gitarist Mark Ritsema met zijn donkerbruine schuurpapieren stem invalt, wordt definitief een einde gemaakt aan eventuele twijfel, al doet gitarist Arjo Hijmans er voor de zekerheid een schepje bovenop, zodat het nummer qua intensiteit almaar toeneemt.  

Orphaned Serenade is van meet af aan vertrouwd donker. Het klinkt als een murder ballad over de vergankelijkheid van liefde die doet denken aan het reeds vorige jaar verschenen nummer City Park Murders, waarmee de band de komst van Hold On To A Scream aankondigde. Nee, vrolijk wordt het niet. Van murder ballad gaat het naar bluesy midtempo rock op Saviour On A Train, over een machinist die zich manifesteert als ‘the chosen executioner, ‘the reaper at the end of the night’, ‘ the chosen one to save them from their painful lives’. En dat alles in een strakke, functionele muzikale omlijsting, die de grimmige tekst op gepaste wijze glans geeft. Seascape klinkt weliswaar lichter, vrolijk bijna, maar wie denkt te worden meegenomen voor een zorgeloos dagje aan het strand komt van een koude kermis thuis, want plots is er sprake van een drenkeling in een ‘sea of emptiness’ die vecht voor zijn leven terwijl de band vrolijk doorspeelt en de gitaarsolo halverwege het nummer ronduit opgewekt klinkt. Het titelnummer vormt een mooi contrast, want dat schuurt dan weer tegen aan tegen doom.

Qua teksten is Ritsema nooit het zonnetje in huis en dus zal het niet verbazen dat ze ook op Hold On To A Scream aan de grimmige kant zijn en, hoewel vaak poëtisch, dan toch aan de duistere kant. Muzikaal gezien zorgt Meander voor een lichtpuntje op de B-kant en omdat het tempo van Cat Snake Crawl een weinig hoger ligt dan gemiddeld, wordt het album bijna verrassend afgesloten. Op een zee van drums en bas, die woeliger wordt naarmate gitaren het nummer meer en meer doorspekken, praatzingt Ritsema op voor hem kenmerkende wijze. Zo verrassend is het dus ook weer niet, maar dat geldt niet voor de combinatie van nummers die Spasmodique op deze lp heeft verzameld. Daarmee bewijst het viertal namelijk er nog degelijk toe te doen en na ruim veertig jaar niets aan zeggingskracht te hebben ingeboet. Hold On To A Scream is dan ook een uitstekend visitekaartje voor programmeurs van zowel mainstream als obscure zaaltjes en festivals in binnen- en buitenland, waar Ritsema en consorten, die met Spasmodique (terecht) een cultstatus genieten, ongetwijfeld meer dan welkom zijn.

Nostalgie
Spasmodique vierde het verschijnen van Hold On To A Scream 20 april in Rotown. Daar hoorden de verzamelde fans voor het eerst een aantal nummers van de nieuwe plaat. Zoals Mark Ritsema in een interview al uitlegde, leent niet iedere track van het nieuwe werk zich even goed om live te worden gespeeld. Orphaned Serenade, met die oorwurm van een melodie gegoten in een gitaar-hooklijntje, wél en het gaat er dan ook als koek in bij Spasmodique fans die over een geoefend oor beschikken voor die unieke sound. Dat geldt al evenzeer voor een stukje agressiever titelnummer Hold On To A Scream. Maar natuurlijk gaan de harten echt sneller kloppen als de naar nostalgie hunkerende menigte wordt gevoed met tal van liedjes van toen. De Rotterdamse band put kriskras uit het in veertig jaar tijd verzamelde repertoire. En juist de donkerste tracks die ons allemaal in herinnering terugvoeren naar grimmig Rotterdam-Noord van de jaren tachtig, brengen de fans in vervoering. Marcus Was en uptempo Morning Dew warmen de boel stevig op maar als Your Boyfriend wordt ingezet, houdt een enkeling het niet meer en begeeft zich naar het podium om hun helden met wilde armgebaren aan te zetten nog feller te spelen en onheilspellend mee te brullen ‘Someone’s out there to get you!’ En natuurlijk lispelt iedereen woordelijk de door het hart snijdende tekst van Retreat In Anger mee.

De realiteit is dat de jaren tachtig lang achter ons liggen, de sfeer is veranderd. Het publiek in Rotown is samen met hun helden op het podium ouder geworden. De jaren trekken diepe lijnen in de koppen op- en voor het podium. En dus is ook de diepe duisternis waar de band ons vroeger in leidde, nu veelkleuriger. Spasmodique is nog steeds in staat die inktzwarte dreigende sfeer op te roepen. Maar nu mag tussen de nummers waarin frontman Mark Ritsema netjes in zijn intimiderende rol blijft door, een welgemeende glimlach doorbreken of zelfs een grapje worden gemaakt. Ritsema, Reinier Rietveld, Arjo Hijmans en Martin Docters van Leeuwen genieten zichtbaar van het weerzien met hun vrienden en hun fans. En dat publiek geniet met volle teugen van het nostalgisch samenzijn, met zo veel gezichten bekend van toen. Er wordt gelachen, veel geknuffeld en stevig bijgekletst,zozeer zelfs dat Ritsema ze een keer tot de orde moet roepen. Ook al klinkt het nieuwe album van Spasmodique alsof zij aan een tweede jeugd beginnen en is het voedsel om ook weer nieuwe generaties aan te spreken, de concerten hebben voor velen toch vooral het karakter van een reünie. Niet enkel de tijd, ook de pandemie laat zijn sporen na en heeft het uithoudingsvermogen van Spasmodique letterlijk een optater verkocht. Toch laten de Rotterdammers in een wervelende energieke show van bijna anderhalf uur zien nog lang niet klaar te zijn. Dat er nog maar veel van die feestjes mogen volgen.