Wat je er ook van wilt denken, feit is dat het produceren en uitbrengen van muziek de laatste decennia revolutionair is veranderd, of noem het ‘gedemocratiseerd’. Iedereen kan tegenwoordig voor niet al te grote investeringen beschikken over apparatuur waarmee je een aardig klinkende productie in elkaar kunt draaien, gewoon thuis. Vette pech voor studio-eigenaren, die hun meerwaarde nu echt moeten bewijzen. En dankzij websites en streaming platforms is het betrekkelijk eenvoudig om jouw product over de hele wereld te laten horen. Ze daadwerkelijk bereiken in al het lawaai op digitale kanalen, dat is straalt de liefde waarmee het is gemaakt nog weer een verhaal apart, maar daar zijn heden ten dage online-marketeers voor uitgevonden.

Hoe dan ook, wie wil kan prachtige muziek maken en dat laten horen. Het Amsterdamse trio I Saw Les Monte maakt met verve gebruik van de mogelijkheden en springt er met hun trilogie albums Machine & Men, A Dawn Chorus en het onlangs verschenen Foxfires at the Changing Tree voldoende boven de ‘digitale white noise’ uit om onze aandacht te trekken. In 2021 wezen we onze lezers op het verschijnen van het eerste deel uit de serie Machine & Men. ‘De liefde waarmee het is gemaakt straalt er vanaf’, constateerden we destijds. En dat geldt in even grote mate voor de twee volgende albums. En voor de luxe verpakking waarin je alledrie in een keer kunt aanschaffen: een mooie luxe doos, waar je je alleen geen raad mee weet in de cd-kast.

I Saw Les Monte vertelt over het derde album dat we het kunnen zien als een samensmelting van de twee voorgaande: was de eerste een manier om een these te droppen, volgde daarop de antithese, dan is Foxfires at the Changing Tree de synthese. Ja, ga er maar aanstaan. Vertaald voor simpele Star Wars-fans: het is dus als de eerste drie delen die we in de bios konden zien waarbij na de introductie de duistere aflevering volgde maar uiteindelijk alles toch goed komt. De Amsterdamse groep verwent liefhebbers van intellectuele raadsels met een kruimelpad aan hints op beide albums, en kunnen we gaan puzzelen over waar die trilogie nu eigenlijk werkelijk over gaat. Want wat is dat met die historische Japanse illustratie op de hoes van het derde deel? Verwijst dat naar Japanse mythologie? En waarom duikt Roy Batty (google maar op Blade Runner of Rudger Hauer) op in de titel van een track op de plaat? En vanwaar die verwijzing naar een veenlijk op het tweede album?

Tja, leuk tijdverdrijf dat gepuzzel, maar als muziekliefhebber wil je ook op dat front worden uitgedaagd. En dat doet I Saw Les Monte drie albums lang met introspectieve muziek, elektronisch van aard maar met veel ruimte voor heldere gitaarpartijen, niet in één genre te vatten maar meanderend tussen lounge elektronica tot en met indie. Mooi klinkend geproduceerd vol details. Een album in de traditie van geniale knutselaars die muziek maken waarin een hele wereld aan beelden en sferen wordt opgeroepen, denk aan de klassieker Tubular Bells van Mike Oldfield. Liefhebbers van dat type luistermuziek vinden in deze trilogie meer van hun gading.

Al eerder merkten we op dat je hooguit kunt zeggen dat de zang een zwak puntje is, maar evengoed dat die expressief is en passend in de sfeer van het driedelige werk. Waarvoor per saldo een diepe buiging past; het is een prestatie van formaat. En het is de vraag of het hier wel bij blijft. Net zo goed als Star Wars uitgroeide van een trilogie naar veel meer dan dat, en er ook voor de drie boeken gewijd aan Midden-Aarde al een deel was waarover met groot gemak ook drie films konden worden gemaakt, valt het op dat de afsluitende track This Is How Much I Know van Foxfires at the Changing Tree duister en ronduit mysterieus van sfeer is. Bijna als een open einde….