Nee, Freakout/Release mogen we niet Hot Chips lockdown-plaat noemen. Daarmee zouden we geen recht doen aan de algemene geldigheid van de politieke en persoonlijke thema’s die de Britten op hun achtste album aansnijden, vindt Alexis Taylor. Toch klinkt de dansmuziek van Hot Chip serieuzer dan voorheen. En natuurlijk is dat niet los te zien van de duistere periode waarin we leven.

Door: Wim du Mortier

Vrijdag 19 augustus verschijnt Freakout/Release, het 8ste album van Hot Chip op het label Domino. Voor het verschijnen van het album sprak MuziScene met Joe Goddard en Alexis Taylor. Lees de recensie >

‘Goede morgen en gefeliciteerd: jullie hebben nog een premier’.

Synth-goeroe Joe Goddard en Alexis Taylor hebben de slapers nog in de ogen. Het is de ochtend na de vertrouwensstemming in het Engelse Lagerhuis die Boris Johnson dan nog net overleeft. Op mijn felicitatie dat de Britten nog een politiek leider hebben, volgt een besmuikte glimlach. „We zijn anti-Johnson, en hoe graag ik ‘m ook werkloos zou zien, misschien is het toch beter zo. In het Verenigd Koninkrijk gaan er stemmen op dat het beter is voor links om hem nu te laten zitten. Dan kan hij bij de volgende verkiezingen worden verslagen en zijn we van ‘m af”, legt Joe Goddard uit.

Johnson is onderdeel van het politieke klimaat in de wereld en het VK in het bijzonder waar de twee muzikanten die de spil vormen binnen Hot Chip zich zorgen over maken. Het voelt alsof de wereld op een kruispunt staat. En meer dan anders geven ze daaraan uiting op het nieuwe album van de hofleveranciers van alternatieve elektronische dansmuziek. Hot Chip benoemde al eerder politieke onderwerpen, maar verpakte dat bijvoorbeeld in situatieschetsen, of verhaaltjes over mensen. Nu spreken ze zich daar meer over uit, in The Evil That Men Do het meest expliciet. Joe Goddard leverde daarvoor de tekst. „Persoonlijk worstel ik er mee, en wordt depressief van allerlei politieke ontwikkelingen, ook internationaal. In The Evil That Men Do probeer ik daarom dit keer mijn mening daarover te geven. Ik vind dat het VK wakker geschud moet worden en moet gaan inzien dat er nog steeds sprake is van racisme en we in ons land de sporen zien van het kolonialisme. Maar we hebben een idiote blindheid voor wat we in het verleden hebben gedaan in verschillende delen van de wereld. We proberen het in het VK nog steeds onder het tapijt te vegen. Ik denk dat het een enorme positieve ontwikkeling zou zijn als we een aantal van de foute dingen die we hebben gedaan erkennen en er meer over in het reine komen.”

In hun thuisland staat Hot Chip niet alleen. Het debat woedt hevig, bijvoorbeeld rond beelden van koloniale figuren. In 2020 werd in Bristol het beeld van slavenhandelaar Edward Colston omver getrokken. Alexis Taylor: „Ik zie dat niet als een actie waarmee je die historie probeert weg te moffelen. Het opent naar mijn mening het debat in plaats van dat het dit afsluit. Door een straat te hernoemen of een beeld weg te halen geef je een sein dat er iets moet veranderen. Wel moeten mensen lering kunnen blijven trekken uit het verleden en kennis kunnen nemen over het gedrag van die mensen, in al hun complexiteit. Maar zo’n standbeeld, dat heeft genoeg tijd gehad om dat verhaal te vertellen.”

Joe Goddard: „Een groot deel van onze bevolking heeft bijvoorbeeld een West-Indische of Afro-Caraïbische achtergrond. Die mensen liepen elke dag langs dat standbeeld van Colston: letterlijk een plaats waar iemand die handelde in levens van mensen op een voetstuk is gezet om er tegenop te kijken. Dus ik denk dat het goed is zo’n beeld weg te halen. Maar natuurlijk moeten we de historie niet wegpoetsen. Zoals Alexis zegt, je kunt naar een museum gaan of naar een bibliotheek en er van alles over te weten komen. Maar het is een complex onderwerp. Want we moeten ook onder ogen zien dat het VK en veel Europese landen heel rijk zijn geworden door deze handel. Dus ook en deel van het comfort in ons leven komt hier vandaan. Daar kun je je ogen niet voor sluiten.”

„Maar wat mij het meest kwaad maakt is dat de gemeenschappen, die in het VK worden gerekend tot de Common Wealth, zogenaamd lid zijn van de Engelse familie. En daarmee welkom zouden zijn in ons land en met respect zouden worden behandeld. Maar zo is het gewoon niet.”

Goddard legt uit dat de leden van Hot Chip nooit met elkaar praten over de inhoud van de teksten. Zelf erkent hij maar zelden bewust te zijn van waar Taylor over zingt. Dat verklaart volgens hem ook waarom Hot Chip nooit een band is geweest met een expliciet politieke boodschap. Het feit dat er nu in Freakout/Release iets meer politiek verweven zit, is al evenmin afgesproken werk. Het drong zich op, uit de zorgen die met name Goddard zich maakt over de toekomst. In het VK ziet hij in de steden positieve ontwikkelingen, bijvoorbeeld dat er muziek wordt gemaakt waarbij mensen van allerlei achtergronden elkaar vinden en samenwerken. Maar op het platteland is nog steeds sprake van segregatie. En in het land ziet hij nog altijd een grote ongelijkheid in de kansen van groepen mensen.

Als je je dan zo zorgen maakt over de richting waarin het gaat met de wereld, is juist een band met een groot publiek als Hot Chip dan niet geroepen daarover uitspraken te doen? Taylor ziet het niet als een verplichting. „Maar we zijn ons wel degelijk bewust van onze bijzondere positie. Daarom zijn de woorden van Joe in The Evil That Men Do zo belangrijk op dit album en vind ik het goed dat hij daarin dingen benoemt. Misschien heb ik me dit keer in mijn teksten meer gericht op persoonlijke zaken, maar op voorgaande albums gaat het over vergelijkbare politieke zaken. Daar schrikken we niet voor terug. We kunnen ons niet afsluiten van wat er om ons heen gebeurt. Het is verweven in ons leven en ons werk. Als artiest kies je waar je de nadruk op wilt leggen. En wij hebben misschien nooit eerder zozeer de nadruk gelegd op de politieke aspecten, maar is het nu op dit album wel meer aanwezig.”

Naar jullie mening gaat het de verkeerde kant op in de wereld. Is dit dan niet het moment om je juist wél uit te spreken?

Goddard: „Daarin heb je denk ik gelijk: als dit geen aanleiding is om meer politiek uitgesproken te worden, wanneer dan wel? Misschien moeten we bijvoorbeeld via sociale media meer laten weten hoe we over dingen denken waar wij ons bij betrokken voelen. En moeten we ons politiek activisme iets opvoeren. Als band hebben we daar eigenlijk nooit gesprekken over. Misschien is het een eerste stap dat nu eens wel te doen. Want politiek zitten we denk ik allemaal wel op één lijn. Maar dan nog is het de vraag in hoeverre je je als band een politieke identiteit moet aanmeten.”

Persoonlijk
Tegenover de politieke dimensie in Freakout/Release staat het persoonlijke verhaal. Meest opvallende nummer op het album is Out Of My Depth. Taylor doet daarin heel openhartig een boekje open over de worsteling met depressieve gevoelens. „Het gaat over het moment daarop je nadenkt over wat het moeilijkste voor je is, en je tegelijk probeert te onthouden dat als je maar weg blijft van de duisternis, je toch kunt blijven functioneren”, zegt hij ietwat cryptisch. In de songtekst is het misschien duidelijker verwoord, en voor wie worstelt met depressies zeker en vast herkenbaar: ‘When I’m in my darkest place, I must be careful not to dwell there’.

Taylor haast zich te nuanceren in hoeverre die tekst daadwerkelijk over een persoonlijke ervaring gaat. „In een interview zegt Richard Thompson (Fairport Convention, red.) dat je niet elke tekst heel letterlijk moet nemen ‘want als ik letterlijk zou doen waar ik over zing, dan zou mijn leven zo ongelofelijk kil zijn’. Hij legt daarbij uit dat hij in zijn teksten de dingen onderzoekt die hem bezighouden. Dat gebeurt ook in Out Of My Depth. Zonder iets af te doen aan het gevoel dat er in zit: ik identificeer mij daarin met mijzelf, maar ook met anderen die depressief zijn of problemen van allerlei aard hebben in hun leven. Wat ik de afgelopen jaren schrijf is een combinatie van wat ik zelf voel en meemaak, en wat anderen om mij heen doormaken in moeilijke tijden. Dat heeft te maken met problemen met geestelijke gezondheid, maar ook afhankelijkheid van alcohol of drugs. Hoe ouder je wordt, hoe meer je je bewust wordt van die zaken om je heen.”

Tegelijk benadrukt de songschrijver dat hij Out Of My Depth een positieve noot heeft willen geven, bijvoorbeeld met een psychedelisch tintje in de productie. Het moest zijn als een country-lied of een psalm die hoop biedt, een weg eruit wijst. Zoals Minor Place van Bonnie Prince Billy of de bijna religieuze countrysong van Glenn Campbell Less Of Me, noemt Taylor als voorbeelden.

Dit nummer is geschreven en opgenomen tijdens de lockdown. In die periode worstelden meer mensen met hun geestelijk welzijn door de eenzaamheid en isolatie. Verwijst het daar naar?

„Het past in dat thema”, zegt Taylor. „Je kunt er niet aan ontkomen om beïnvloed te worden door de omgeving waarin je leeft en dat is waar we op dat moment allemaal doorheen gingen. Het heeft er mee te maken, maar om Freakout/Release daarmee nu een lockdown-album te noemen… We proberen daaraan te ontkomen omdat er meer in zit dan alleen dat, omdat dat label een andere uitleg van de teksten uitsluit. Maar tegelijkertijd hebben we het in die periode gemaakt.  Dat is de realiteit. Daar kun je niet omheen.” 

„Wat mij opvalt als ik nu naar de plaat luister is dat we de nummers in een periode van ongeveer een jaar hebben gemaakt”, vervolgt Taylor. „Dus tijdens momenten waarop we diep in de lockdown en isolatie verkeerden en we elkaar alleen in de studio konden zien. Een nummer als Eleanor heeft een heel andere stemming en sfeer. Er zitten daar ook nog woorden in die over problemen gaan, maar de muziek klinkt super optimistisch en de flow van Joe’s tekst is optimistisch, uptempo en opzwepend. Het is inherent aan het maken van een album over een tijdsperiode. Dan verkeer je in verschillende fasen. Helemaal in het begin was het zo’n rare tijd om mee te maken. We moesten uitvinden hoe we op afstand van elkaar nog als een band konden functioneren. Vroegen ons af of we ooit nog zouden kunnen touren. Bandleden maakten zich zorgen of ze de huur van hun huis nog zouden kunnen betalen. Dat moment was heel anders dan een latere periode in het maakproces toen alles weer een beetje open ging, er weer wat gereisd kon worden en we na lange tijd onze ouders weer konden bezoeken.”

Iets meer ‘rock’
Niet alleen in de teksten, ook de sound van Freakout/Release is door de lockdown beïnvloed. Hot Chip klinkt op deze plaat weer meer als een band, en er klinken subtiel rafelrandjes door. „Toen we voor het eerst in de studio aan het werk gingen, hadden we een lange tijd niet de gelegenheid gehad om bij elkaar te zijn. En we wisten niet hoe lang het nog mogelijk zou zijn. We hebben daarom snel gewerkt en er was een drive om alles tegelijk te doen”, legt Taylor uit.

Die drang is gefaciliteerd door de nieuwe studio die gitarist Al Doyle bouwde. De plaats maakt het Hot Chip mogelijk om live met elkaar te spelen en elk spontaan idee vast te leggen. Taylor: „We waren bij elkaar, in één ruimte en nummers ‘gebeurden’ vaak snel. Bij ons vorige album A Bathfull Of Ecstacy hebben we meer vanuit demo’s gewerkt. Daar voegden we dingen aan toe en luisterden dan om te beslissen wat een nummer verder nog nodig had. Bij dit album is het schrijven misschien iets meer vloeiend en ‘onmiddellijk’ gegaan. Dat hoor je terug in de opnemen denk ik.”

Het rafelrandje in de sound is geïnspireerd door de Beastie Boys. Hot Chip speelt al enige tijd Sabotage als toegift bij hun concerten: in feite een on-Hot Chip-achtige uitbarsting van emotie en noise. Goddard vertelt dat bewust heeft geprobeerd iets van die energie en noise in de opnamen te verwerken. Dat is naar zijn mening bijvoorbeeld terug te horen in de uitbarsting in de titelsong. „Het mist misschien alleen de boosheid in Beastie Boys’ Sabotage. Ik heb daarover trouwens gelezen dat die emotie in de vocalen voortkomt uit spontane boosheid op een engineer in de studio die microfoons niet goed geplaatst kreeg.”

Taylor: „Ik vind de woorden in Freakout/Release trouwens ook best boos klinken. Het komt ook voort uit frustratie: het verlangen naar ons publiek. Elke keer als we dat live spelen voelt het voor mij als een indringend moment. En tegelijk vind ik het moeilijk om live boosheid te vertolken. Ik vind het altijd leuk om Sabotage te spelen, maar ik maak me toch geregeld zorgen of ik niet een beetje onnozel overkom. Een beetje ‘Rage Against The Machine’. Begrijp me goed, dat is een prima band, maar zo zingen is voor mijn stem niet de beste match. En het voelt een beetje tiener-achtig onvolwassen om naar mensen te schreeuwen”, grinnikt Taylor. „Dus ik worstel daar wel eens mee. Want aan de andere kant hou ik er wel van om iets anders te doen dan we gewend zijn. Het zou daarom interessant en inspirerend zijn om eens een album te maken dat qua energie en emotie uit een ander vaatje tapt. Ik dacht er toevallig een paar dagen terug over om eens heel snel nummers te schrijven en op te nemen, live, met Hot Chip. Met de intentie om Hot Chip iets meer ‘rock’ te laten zijn, begrijp je?”