„Ik schrijf altijd alles op, in van die boekjes die ik overal heb liggen. In de coronatijd kwam daar ineens wel heel veel in te staan. Ik voelde van alles. En het viel me op dat er weinig over verscheen. Waarom zijn er geen artiesten die hier iets over willen zeggen?”

Door: Wim du Mortier

Heb je het al gehoord? De Heideroosjes zijn terug. Alwéér. Na hun jubileumtour in 2019 werd het stil rond de punkrockers uit het zuiden des lands. Maar toen Marco Roelofs getuige was van de uit de hand gelopen protesten in zijn woonplaats Eindhoven, kookte het ook bij hem over. Hier moest iets over gezegd worden, het moest er uit, niet door rotzooi te schoppen, maar op artistieke wijze. Tijd dus om de Roosjes wakker te schudden en er liedjes over te schrijven.

„Zo rond oktober/november 2020 zei ik tegen de jongens, wat is het een kut jaar, ik heb er wat over geschreven. Zullen we een keer repeteren? Of hebben jullie geen tijd soms?” Zo gezegd, zo gedaan. Tijdens een repetitie rolde er 2020, de tering! uit en werd besloten het op te nemen en op internet te slingeren. Punt. Weer gingen de bandleden zonder verwachtingen uit elkaar. „We dachten allemaal dat die pandemie wel snel voorbij zou zijn. Dus, we bellen wel weer een keer. Maar die lockdown werd niet opgeheven. En duurde maar en ik zat thuis en er kwam meer en meer en meer en dus belde ik de jongens wéér met de vraag: ik weet niet hoe het met jullie zit, maar zullen we gewoon weer gaan repeteren?”

De bus parkeren
Maar eerst terug naar het begin. In 2012 stopten de Roosjes met touren. „We waren er gewoon klaar mee, met de leefstijl vooral. We hadden het leven geleefd, de hele bucket list afgevinkt, overal geweest. We waren middendertig, mensen krijgen kinderen en je merkt toch dat dit een issue begon te worden. ‘Papa, ga je weer een maand weg’? Maar het was een hele moeilijke keuze. Want je vermoordt iets dat heel leuk is. Het was daarom een beslissing vanuit het verstand. Straks ben je in de vijftig en kan je niks anders meer en wordt je zo’n verdrietige band.”

De Heideroosjes is het gegeven om, zoals Roelofs het uitdrukt, in de eredivisie uit te stappen. Op een hoogtepunt. Afscheid van het publiek werd genomen met vier uitverkochte shows in de Melkweg en AB in Brussel. Ieder ging zijn eigen weg. Roelofs werkt nu als programmeur bij de Effenaar. In 2019 begon het toch te kriebelen rond het moment dat de Roosjes 30 jaar geleden aan hun glansrijke carrière begonnen. Nou, vooruit, een show doen om het te vieren. Maar toen die show in de Melkweg in vijf minuten uitverkocht kwam er toch meer, en speelden ze ook op een paar geselecteerde festivals.

Het plunderen van winkels
alleen omdat er een avondklok komt,
vond ik verwend gedrag.

„Fred had zeven jaar echt geen basgitaar aangeraakt. Vooraf hebben we gezegd, als we dan nu denken zonodig terug te moeten keren in de arena, it better be good. Daarom zijn we eerst in stilte gaan oefenen. Want stel dat het niet werkt, dan zeggen we het tegen niemand en stoppen we er mee. Maar onderling zat het meteen goed. En wat betreft het spelen waren er alleen twee repetities voor nodig om wat roest van de snaren te poetsen. Maar hee, wij spelen geen progrock hè. Het is gewoon punkrock, dus dat is nog eens een keer te doen.”

„Ik was vooraf niet zozeer bang of we die nummers nog konden spelen, maar wel of we dat energielevel nog konden leveren. Onze bassist was in de tussentijd tien kilo zwaarder geworden. Daar heb ik tegen gezegd, ‘hee, energie is een belangrijk element van wat wij altijd deden, jij moet wel gaan sporten vriend!’ Nu is Fred zo’n gast die dat dan ook gaat doen. Hij is begonnen met hardlopen – dat had hij eerder nog nooit gedaan – en gaat nu zelfs de marathon lopen. Tijdens die show in 2019 zei hij, ‘ik heb nog nooit zoveel adem gehad op het podium’. Super tof, zeiden mensen ook: ‘Die energie die jullie hadden, die is er nog’.”

Na de jubileumtour parkeerde de band opnieuw de tourbus, weer zonder verwachtingen over een eventueel vervolg. „Bij de laatste show riep ik nog, ‘ik zie jullie over vijf jaar wel weer’. Maar we hadden letterlijk geen plannen.”

Het moet eruit
Maar toen kwam de pandemie. Roelofs zat zich thuis op te vreten over wat hij zag gebeuren, om zich heen maar vooral ook op het apparaat dat het contact verzorgde met de buitenwereld: zijn smartphone. „Ik was me zo aan het opwinden, over alles, dat het letterlijk eruit moest.” Tijdens repetities rolden er zo 8 boze liedjes uit die na de lockdown, in de zomer van 2021, werden opgenomen en nu als nieuw album van de Heideroosjes wordt uitgebracht. „ In die zin is het een tijdsdocument. Er zijn mensen die zeggen, het is maar een kort plaatje, waarom schrijf je er niet nog vijf nummers bij? Maar nee, dit is een tijdsdocument. Het speelt zich af in een bepaalde periode en die teksten hangen daar heel erg aan vast. Ik wil het daarom nú uitbrengen.”

Een van die liedjes, Wij Zijn Met Meer, gaat over het uit de hand gelopen protest tegen de invoering van de avondklok in zijn woonplaats. Roelofs wijst door een raam van de Effenaar in Eindhoven naar buiten: „Die demonstratie was hier. Daar bij dat gras lag die brandende auto. Ik zat thuis en voelde die dag al veel borrelen. En ik snap die frustratie wel, maar ik schrijf dan een liedje. Een politieauto omduwen, daar zit misschien wel dezelfde woede achter, alleen ventileren we ‘m anders. Ik had op mijn Facebookpagina al iets over dat protest geschreven. De essentie daarin is dat een hele kleine groep hier dingen stuk maakte, maar dat zij wel alle aandacht kregen. Dat zette alles in een negatief daglicht. Terwijl wij – en dan heb ik het over de meerderheid die zich niet laat gaan in geweld – allemaal in hetzelfde schuitje zitten. Iedereen zat te balen, iedereen was boos, niemand kan zijn leven leven. Diegenen die er op een constructieve manier mee omgaan, die zijn in de meerderheid.”

En die essentie keert terug in het liedje dat hij schreef met de titel Wij Zijn Met Meer. Toch gaat Roelofs in die tekst ook de confrontatie aan met de geweldplegers. Er zit aanzienlijk minder nuance in, in vergelijking met zijn Facebookpost. Sterker nog, zij kunnen ‘wat terugverwachten’. „Er is een verschil met wanneer ik als Marco Roelofs op Facebook iets schrijf. In een punknummer van de Heideroosjes voel ik het minder als mijn opdracht om verbinding te zoeken. En je hebt in een songtekst maar zoveel woorden, het moet op rijm en in het stramien van het liedje passen. Dus daar komt de boosheid wat rauwer aan de oppervlakte.”

„Ik heb veel mogen reizen en ben op veel plekken geweest. Met alles wat er hier mis is met de wooncrisis en zo, leven wij nog altijd in een van de rijkste landen ter wereld. En mogen we hier zeggen wat we willen. We hebben het hier gewoon fucking goed. Het plunderen van de zaak van een winkelier die ook vecht voor zijn bestaan, alleen omdat er een avondklok komt, vond ik verwend gedrag. Daar kan ik helemaal niks mee. En die woede daarover, die zit in de tekst van Wij Zijn Met Meer.”

Deep fake waarheid
Maar er is meer waar Roelofs zich druk over maakt in de 8 liedjes op de nieuwe Heideroosjes-lp. Het album heeft als titel Infocalyps. Met lede ogen ziet Roelofs hoe de waarheid verloren gaat in een informatielawine op sociale media. ‘Is de waarheid nog wat je ziet’, zingt hij in het titelnummer. En in een ander lied merkt hij op dat ‘in een wereld zonder waarheid alles kapot gaat’.

„Ik heb ooit journalistiek gestudeerd en heb daarom een intrinsieke interesse in nieuws en debat. Daarin is de afgelopen tien jaar enorm veel veranderd. En tijdens een pandemie komt dat allemaal tot een soort climax, dacht ik te zien. Polarisatie, waar halen mensen hun informatie vandaan en wat doen ze er mee? Hoe waar is die informatie en welke mechanieken gebruiken Facebook en Twitter om mij te voeden?” Die vragen hielden Roelofs steeds meer bezig, terwijl hij in relatieve isolatie tijdens de lockdown thuis zat.

Ik snap de kick wel:
fakking een auto in de fik zetten,
dat is toch lachen

„In een lockdown is dit ding je verbinding met de wereld”, zegt hij, terwijl hij jongleert met zijn telefoon. „Die wereld werd dus letterlijk zwart wit. Ik ben films gaan kijken over het onderwerp en gaan lezen, boeken wel te verstaan, niet Facebook”, glimlacht hij. Het fenomeen deep fake trok zijn aandacht. „Op het moment dat je ook beelden niet meer kunt geloven, dat is de infocalyps voor mij. Dat is de handgranaat die onder onze maatschappij ligt. Daar geloof ik echt heilig in. Ik ben wel een zwartkijker op dit vlak. Over dat soort dingen hebben we het ook gehad met elkaar tijdens die repetities met de Roosjes. We maakten teksten maar we filosofeerden met elkaar. En Fred de bassist zegt dan, ‘ohh, daar heb je Marco weer met zijn val van het Romeinse rijk’. Die val zie ik elke week wel ergens. Hij zegt dat het zo’n vaart niet loopt. Maar volgens mij hebben we als mensheid keer op keer bewezen niet op lange termijn met elkaar te kunnen leven. Mijn oma zei altijd, dat mensen die weten hoe erg een oorlog is, ervoor zorgen dat het nooit meer gebeurt. Maar als alle mensen die de oorlog hebben meegemaakt straks dood zijn, dan begint alles gewoon weer opnieuw.”

Boosheid relatieveren
Over herhaling gesproken, toen Marco Roelofs 17 was, maakte hij punkmuziek en schopte tegen de gevestigde orde. Nu is hij 47 en doet hij dat in feite nog. „Maar nu is het hobby zeg ik altijd”, grinnikt hij. „Kritisch zijn is nog steeds mijn inborst. Maar ik kan het nu wel relatieveren. Op het album staat een nummer Breng Die Blender Maandag Maar. Dat gaat over consumentisme en het idee ontstond toen ik iets wilde bestellen op internet. Ik hoefde het niet meteen te hebben, maar wel graag alvast bestellen zodat ik het niet zou vergeten. Tot mijn verbijstering kon ik bij de bezorgopties alleen kiezen tussen morgenvroeg, morgenavond, of overmorgen. Waarom zou ik nu iemand in de stress moeten jagen in een of ander magazijn, om mij nu die blender – dat was het niet trouwens – te komen brengen? Breng het maar een keer, er is geen haast bij.”

Roelofs verwijst naar het boek Fantoomgroei van Sander Heijne en Hendrik Noten. Daarin wordt beschreven hoe de economie als maar groeit, maar mensen daar in veel opzichten niet van lijken te profiteren: we kunnen geen huis meer kopen, werken ons allemaal uit de naad. „In Breng Die Blender Maandag Maar maak ik mij kwaad over dat mechanisme. Maar de laatste zin is, ‘leg die hebzucht aan de ketting, oh nee, deze week is korting’. Dat is de relatievering die ik als 17 jarige niet had. Ik bestel ook shit op internet, ik ben niet Roomser dan de Paus. Dat is wel wat leeftijd doet. Ja, ik maak me kwaad, maar hee, ik doe dat ook.”

„Maar evengoed is het soms lekker om in die boosheid te hangen, en daar heb ik dan de Heideroosjes voor. In feite deden die jongens hier in Eindhoven dat ook door die auto om te gooien. Ik snap de kick wel: fakking een auto in de fik zetten, dat is toch lachen. Maar het is fijn dat ik dat af en toe met de Roosjes kan doen.”