In tegenstelling tot Het Goede Doel, heb ik nooit getwijfeld over België. Wellicht komt dat doordat ik geboren en getogen ben in wat tegenwoordig vanuit toeristisch oogpunt als ’t Smalste Stukje Nederland’ aan de man wordt gebracht, de Belgische grens zich op een boogscheut afstand bevindt en wij Limbabwanen toch al als de Belgen van Nederland worden gezien. Hoe dan ook heb ik altijd affiniteit gevoeld met onze zuiderburen, zeker wat muziek betreft. Muzikaal gezien is de verhouding België-Nederland al tijdenlang zoals die in het landenvoetbal momenteel: de Belgen overvleugelen ons, ook wat betreft Nederlandstalige pop en rock.

De Belgen hadden al een lange traditie in de Nederlandstalige liedkunst (Willem Vermandere, Zjef Vanuytsel, Wannes van de Velde et al), maar die speelde zich vooral af binnen de kleinkunst. Met Raymond van het Groenewoud diende zich iemand aan die die niche doorbrak en met ‘Vlaanderen boven’ een alternatief volkslied schreef. Glorieus is zonder meer zijn soundtrack voor Marc Didden’s film ‘Brussels by night’, met de titeltrack als uitschieter. Begin jaren ’80 waren er De Brassers die met ‘En toen was er niets meer’ Joy Division als een veredeld balorkest lieten klinken. Of het absurdisme van Arbeid Adelt!, met zotskap Marcel Vanthilt in de gelederen. Hun albums ‘Jonge helden’ en ‘Le chagrin en quatre-vingts’ worden hier nog altijd gekoesterd. Luister naar ‘De dag dat het zonlicht niet meer scheen’ of ‘Lekker Westers’ voor een indruk. Of het in hetzelfde absurdisme gedrenkte Aroma di Amore (‘Gorilla dans de samba’).

HUMO’s Rock Rally zorgde daarna voor het ontbrekende zetje om Nederlandstalige rock en pop in België salonfähig te maken. Uit die onvolprezen talentenjacht kwam onder meer Noordkaap voort, dat onder aanvoering van frontman Stijn Meuris gensters sloeg (later tevens met Monza of kortweg Meuris). Wie anders dan een Belg (in Nederland Spinvis uitgezonderd) kan er met songtitels komen als ‘God = gaspedaal’ of ‘De belofte jong te sterven’? Achter deze Rock Rally winnaars van de editie 1990 eindigde op de derde plaats een groepje dat zich Gorki (later met ‘y’) noemde. Hier ten huize heerst nog altijd diepe treurnis om het te vroege heengaan van Luc de Vos, dat me méér raakte dan de dood van Bowie/Cohen/Reed tezamen. Volksheld, paljas, allemansvriend, De Vos was het allemaal, maar er zat méér achter het clownsmasker. Lees daarvoor zijn boeken. Bij Gorky komt alles bij elkaar dat me zo inneemt voor Nederlandstalige Belpop: humor, speelsheid, de (deels abstracte) woordkunst en de ruimte die daardoor ontstaat voor eigen interpretatie en fantasie. Gorky-favorieten? Teveel om op te noemen, maar met een pistool tegen het hoofd: ‘XTC’. ‘Ik heb traangas in de kast/En films met naakte dieren/Elke middelgrote storm kan ik overleven’. Je snapt er niks van, maar je begrijpt het wel.

Ook inmiddels een grote meneer: Flip Kowlier. Bij een eerste beluistering meende ik de Zweedse chef-kok van The Muppets te horen zingen, maar het loont de moeite om je iets van het West-Vlaams dialect eigen te maken. Rapper bij het onvolprezen Hof van Commerce (‘Stuntman’), een handvol mooie solo-albums (prachtnummers ‘Kwestie van organisatie’ of ‘Vannacht’) en funky uit de hoek komend met Ertebrekers (‘De zji’). Nu we toch West-Vlaanderen passeren: Het Zesde Metaal, dat in hetzelfde dialect het kleine groots weet te maken (‘Akattemets’) of de getoonzette necrologie van de tragische wielervedette Frank Vandenbroucke (‘Ploegsteert’). Voor meer Belhop kun je gerust aankloppen bij Zwangere Guy (‘Wie is Guy’) of Stikstof (‘Gele blokken’). Of ‘troubadour’ Tourist LeMC (‘Bilan’), voor wie sappig Antwaarps niet versmaadt.

Er is meer, veel meer. Het met een superstatus getooide Bazart dat in ‘Goud’ de inmiddels tot wandtegeltjesspreuk verheven zinsnede ‘liever snel naar de hel, dan traag naar de hemel’ bevat. Fixkes, dat meer te bieden heeft dan de megahit ‘Kvraagetaan’, zoals ‘Neukvriendje’, ‘Nooit niks’ en de Lemonheads-cover ‘Buitenmens’. Of Jo Jacobs, alias De Held, met ‘Jouw schoot’ of ‘Mensen vallen altijd tegen’. Nooit door welke ondergrens dan ook zakkend: De Mens met bijvoorbeeld ‘Irene’ (‘niemand heeft ooit zo mooi ‘neen’ tegen mij gezegd’). Of stap veilig in bij De Kreuners wier ‘Ik wil je’ ook in Nederland elk feestje nog feestelijker maakt.

Eindigen met humor om te lachen? Aarzel niet, wanneer je ooit een exemplaar tegenkomt van ‘De pijn van het zijn’ van de Belgische cartoonist Kamagurka (& de Vlaamse Primitieven). Echte mannen luisteren naar ‘Echte mannen’. Want… ‘Echte mannen doen niet aan sex/Veel te lastig, veel te complex/Echte mannen komen in hun broek/Bij het lezen van een sprookjesboek’.

Belpop, da’s plezant. Belpop, da’s plezant. En ik zal ‘t heen twee keer zehh’n, zoals Kamagurka’s alter ego Kamiel Kafka steevast opmerkt. Een andere keer meer.

DJ 45Frank

DJ 45Frank, alias Frank Heythuysen, is als DJ werkzaam bij poppodium de Nieuwe Nor in Heerlen, onderdeel van het eclectische DJ-duo The Vinyl Twins, journalist, maar boven alles muziekliefhebber.