Het festival is duidelijk warmgedraaid. Gisterenavond zijn de laatste puntjes op de i gezet, voor zover die al werden gemist. Na de uitstekende optredens van The Porch People, Roofman en RRRags was er ook nog een ABBA tribute door Gimme Gimme Gimme en konden aansluitend de voetjes van de vloer tijdens een afterparty verzorgd door djcollectief Flikker, dat zich inzet voor acceptatie van queers. Naar verluidt was dat een feestje waarvoor alles uit de kast is gehaald. Denk aan schmink, glitters, plaksnorren, visnetkousen en –topjes en schunnige dansjes. Dat moet bevrijdend hebben gewerkt, want de sfeer is vanavond zo mogelijk nog relaxter dan gisteren, maar wellicht komt ook omdat het beduidend drukker is. 

Bevrijdend is ook het optreden van Smudged, het chaoscollectief uit Rotterdam, dat met een overdaad aan elektronica, creatieve gekkigheid en opzwepende ritmes uit is op ontregeling. Vier uur lang hebben de vier heren in een niet al te grote personenauto gezeten, kofferbak vol, gitaren op schoot. Maar goed dat het optreden een half uur naar achter is geschoven, anders was er niet eens tijd geweest om te schminken. Wie frontman Bart Hoogvliet niet kent, zou kunnen denken dat het de reis is die hem dwarszit, maar niets is minder waar. Hoogvliet kruipt op het podium in een rol. Geholpen door de groene schmink op zijn gezicht verandert de vriendelijke jongeman in een enfant terrible, een zuigende punk die er alles aan doet om reactie uit te lokken. Hij pakt biertjes af van mensen op de eerste rij en slingert ze het publiek in. Ook een beker met ijsklontjes blijkt een gewillig projectiel. De inhoud mist op een haar na de mensen van de techniek. In 2020 lanceerde Smudged zijn eerste single en inmiddels heeft het ook een tweetal ep’s op zijn naam staan. Daar zitten ruim voldoende nummers bij om de boel mee op stelten te zetten. Toch lijkt de band rustig te beginnen. Maar dat ligt uiteraard niet aan Smudged, maar aan het publiek. ‘Boe,’ bijt Hoogvliet het publiek toe. Uitdagend zwaait hij met de microfoon boven de mensenmassa, een hand achter zijn oor, om het hoongeroep dat over hem wordt uitgestort in ontvangst te nemen. Allemaal show, en daarvoor is Mañana Mañana massaal naar de Totempalentent gekomen. Het krijgt waar het voor komt.

Nadat de band opent met een lang uitgesponnen versie van Marie de Hautefort Wants to Wear Bikini’s Like the Girls in Italy, dat tevens het openingsnummer is van het eind 2023 verschenen Eras Of Opulence – Melodies of Historic Wealth, volgt een set met de nadruk op die ep, hoewel ook Live A Little en Stupid van debuut-ep Smudged langskomen. Smudged komt op stoom en Hoogvliet blijft provoceren, bijvoorbeeld door het de schuld te geven voor een fuck up van de man die verantwoordelijk is voor de smerige beats, Mink Stekelenburg. ‘Ja, hallo! Jullie kijken naar ons, maar wij ook naar jullie! Jullie maken ons helemaal van slag.’ Voor het slotnummer legt hij het optreden zogenaamd stil. ‘Kijk, ik ben dan wel een stoere stadsjongen, maar wel een met een klein hartje. En ik heb meer bevestiging van jullie nodig!’ Hij pakt een man op de eerste rij bij zijn shirt. ‘Dit is live! Voel je dat?’ Doel is om het publiek mee te krijgen, want het laatste dat hij wil is een slechte recensie, dus er moet wel gemosht worden. Nu had Smudged al geen klagen, noch over de opkomst, noch over participatie, maar tijdens Hypnotized, werkt het publiek volop mee aan een spetterende finale terwijl het de zanger letterlijk op handen draagt nadat hij zich op de massa heeft gestort. Doel bereikt, Hoogvliet kan gerust zijn. Voor een band die vermoeid is van een lange reis, was het optreden best te pruimen. Wat zeg ik, het was beter dan goed, het was onvoorstelbaar onvoorspelbaar, het was buitengewoon uitmuntend. Lang verhaal kort … het was pico bello. 

Het grote voordeel van Mañana Mañana is dat er altijd wel een foodtruck of keuken in de buurt is, zodat ik ook aan de inwendige mens kan werken, terwijl ik geniet van Leif De Leeuw Band onder aanvoering van zanger/gitarist Sem Jansen. Dit is andere koek, want de mix van roots, Southern rock en bluesrock van deze zeskoppige band ligt meer in het verlengde van hetgeen ik gisterenavond reeds hoorde dan het voorgaande optreden. Toch duurt het niet lang voor ik geschakeld heb. En dat heeft alles te maken met het spektakel dat Leif De Leeuw Band heet. Ooit begon de band als kwartet maar voor een Allmann Brother tribute werd de band versterkt met een Hammondorganist en een extra drummer. Dat klonk zo goed, dat men het maar zo gehouden heeft. Gelukkig maar. Tel daarbij op de dat de muzikanten vanaf het nummer Southern Man versterking krijgen van Berget Lewis en je kunt gerust van een uniek beleving spreken. Gelukkig blijft Lewis tot het einde van de set haar steentje bijdragen en met name We Are One tilt ze mede naar een torenhoog niveau.  

Intens tevreden en danig onder de indruk van het vorige optreden meld ik mij bij Subterranean Street Society. Dat is even zoeken, want het terrein blijkt veel groter dan ik dacht. In een hoek achter het grote landhuis vind ik de Deens/Nederlandse formatie die qua muziekstijl wel wat wegheeft van The Black Keys. Zelfbewust en met bravoure slingert het trio de ene na de andere alternative rocksong, die steevast is gefundeerd op stevige roots, het publiek in. Doordat ik te laat ben, kom ik aanvankelijk de tent niet in. De Tipi is tot de nok toe gevuld. Ik volg een stel dat bier is gaan halen en voor wie de mensenzee splijt zoals voor Mozes in het Oudtestamentische bijbelverhaal Exodus. De sfeer is ronduit gemoedelijk ook wanneer een pitje ontstaat. Veel nummers uiteraard van het begin dit jaar verschenen debuutalbum Bleep, zoals Stop Trying, Focus On The Melody en God Couldn’t Save The Queen, die ik doordat het helemaal in het begin van de set zat helaas heb gemist. Het mag de pret echter niet drukken, want tijdens het slot komt het trio losser dan los en tijdens So Sorry verandert de tipi in een heuse zweethut.  

Mede dankzij de indrukwekkende set van Subterranean Street Society schuif ik ook weer te laat aan bij het optreden van The Shivas. Het is een van de weinige internationale acts in de overwegend Nederlandse line-up. De Amerikanen leerden elkaar ruim twintig jaar geleden kennen toen ze nog op highschool zaten. Inmiddels heeft hij tien albums op zijn palmares en en tourde hij in meer dan vijfentwintig landen. Doordat de muziek die het viertal maakt is gebaseerd op 60’s garagerock, klinken diverse nummers weliswaar vertrouwd, maar toch lijkt de band het publiek niet bijster aan te spreken. Er zijn niet overdreven veel mensen en er wordt veel gepraat. Pas wanneer zangeres Kristin Leonard haar keyboard verlaat en achter het drumstel plaatsneemt en Jared Molyneux naar een gitaar grijpt wordt het optreden levendiger. We zijn dan ver over de helft van de set, maar ervan uitgaande dat je zo goed bent als je laatste concert laat de band met het drietal laatste nummers toch een goede indruk achter. 

En dan is het al de beurt aan de afsluitende live-act van vanavond. Die eer valt te beurt aan de Overijsselse rockers The Grand East. Vorig jaar verscheen hun derde album Floor=Lava, met de hit Sex Club. Het is het tweede nummer van de set, die wordt geopend met Boring. Als echter iets als paal boven water staat, dan ik is het wel, dat het slotoptreden van vanavond absoluut niet saai is. Zanger Arthur Akkermans heeft er zin in. Hij klautert vrijwel direct op de reling van het podium, maar zoekt het uiteindelijk hogerop. Diverse keren beklimt hij de Veranda om het publiek van grote hoogte toe te zingen. Halverwege het optreden verlaat hij tijdens I’ve Been Young zelfs zijn maten op het podium om even later zo’n twintig meter verder op te duiken in een lichtmast. Het optreden gaat gewoon door, inclusief zang. Wat een spektakel! ‘Als de broek uitgaat, betekent dat dat we een goed optreden hebben. In hotpants en see-througshirt begeeft Akkermans zich in de pit, die opgezweept door de loeistrakke kraut- en bluesrock centraal vooraan kolkt. Hij heeft bij vlagen wat weg van Jim Morrisson tijdens een manische periode.

Het is verbazend dat dak van podium De Veranda er na dit optreden nog op zit. Change It All klinkt mede dankzij heldere synths en een War On Drugs-achtige, magistrale gitaarsolo stadionwaardig. The Grand East mixt probleemloos onvervalste rock ‘n roll met kraut en 80’s synthpop en dat is typisch zo’n gevalletje van 1+1=3, zodat de vloer inderdaad wel lava lijkt, want zie ze springen. Daar kan een spatje regen, dat vlak voor het einde een letterlijke betekenis geeft aan een spetterend optreden, niets aan veranderen. Via Kiss The Devil en Floor=Lava, werkt The Grand East toe naar een grandioze finale die zijn beslag krijgt in een indrukwekkende versie van Magic Surf, die klokslag 01.00 uur is afgelopen, vlak voordat een wolkbreuk het festivalterrein met nog meer modder zegent zodat the party people zich spoorslags melden in de overdekte Koepel voor de afterparty met Aerobic Funk.  

De vrijdag van Mañana Mañana zit erop. ‘s Middags sloot ik aan in een oneindige polonaise van auto’s op diverse snelwegen die naar de Achterhoek voeren en eenmaal op het festival kwam ik in polonaise toch nog binnen in een uit zijn voegen barstende Tipi, waar Subterranean Street Society de boel vakkundig op scherp zette met een ijzingwekkend dosis gitaar en drums, nadat ik eerder al was getrakteerd op met vette beats en gerse gitaren doorspekte krankzinnige elektropunk van Smudged. Samen met The Grand East vormen deze bands mijn top-3 van vandaag. Ik houd mijn hart vast voor morgen, want wie kan dit overtreffen? Piekt het festival niet te vroeg? Maar wie dan leeft, die dan zorgt: Mañana, mañana zeggen ze in Spanje. En dat is niet voor niets de naam van het meest relaxte festival van Nederland.