Afgelopen vrijdag naar filmhuis Lumière in Maastricht voor Mutiny in Heaven, de film over The Birthday Party. Gevonden vreten voor een lid van de Cave-kerk, dat nochtans met een lichte geloofscrisis kampt, nu ome Nick zich meer en meer ontpopt tot de Dalaï Lama van de rock en het wachten is op een album dat me nog eens ouderwets van mijn paard bliksemt.

Soit, de film. Of nee, voorafgaand aan de vertoning was er nog een kleine popkwis, met een zevental vragen over Nick Cave. Tot haar en mijn verbazing en die van meerdere aanwezigen in de filmzaal, had mijn vriendin alle vragen goed en ik er twee fout, waardoor zij als winnares van de kwis uit de bus kwam en met een live-album van The Birthday Party naar huis ging. Vrouwen weten alles beter, quod erat demonstrandum.

Mutiny in Heaven volgt The Birthday Party van de allereerste probeersels in bandjes met schoolvrienden, tot The Boys Next Door, een bandnaam die in het vliegtuig op weg naar Engeland ijlings werd veranderd. Het verhaal van een band die compromisloos te werk ging en niet wilde ‘pleasen’, maar zo vrij als een vogel wilde opereren. Op het podium was The Birthday Party nietsontziend, optredens waren roemrucht. Opvallend hoeveel beeldmateriaal de makers van deze rockumentary uit de archieven wisten te vissen. De jonge wilde Nick Cave, fundamentlegger/bassist Tracy Pew, gitarist extraordinaire Rowland S. Howard, drummer Phil Calvert en latere Bad Seed Mick Harvey, die in een poel van verderf uiteindelijk het meest nuchtere bandlid bleek te zijn. Want The Birthday Party, dat was ook excessief drank- en drugsgebruik. Dat gecombineerd met een verschroeiende podiumpresentatie, leverde de band een reputatie en status op die niet verzilverd werd, want de bandleden leefden – een illusie armer – als kerkratten in het Londen waar ze het hoopten te maken. Die reputatie en (bescheiden) roem luidden tevens het einde van de band in, want het publiek verwachtte meer opstootjes, rellen, vechtpartijen en algehele ‘mayhem’. De band brandde op, voelde zich meer en meer verworden tot een circusact ‘from hell’, kende de bijna traditionele muzikale meningsverschillen en gaf er uiteindelijk de brui aan, waarbij met name Rowland S. Howard gedesillusioneerd achterbleef, alvorens zich op andere projecten te storten. Howard en Tracy Pew behoren inmiddels al lang niet meer tot de levenden, terwijl de carrière van Nick Cave na het formeren van The Bad Seeds een grote vlucht nam.

Mutiny in Heaven schetst het portret van een unieke band en neemt de kijker mee langs kleine, groezelige zaaltjes waar de geur van zweet zich vermengt met die van verschaald bier, langs het schrijfproces, opnamestudio’s en de zelfkant van het muzikantenbestaan, gelardeerd met interviewfragmenten door de nog levende betrokkenen en fraaie animaties. Nou wil ik hier geen pleidooi houden voor drugsgebruik of zelfdestructie, maar de wat ingedutte rock & roll zou anno 2024 wel een scheut Birthday Party kunnen gebruiken.

DJ 45Frank