Bij sommige platen zou je eigenlijk willen beschikken over de capaciteiten van een poëet om het in woorden recht te kunnen doen. Of je noemt het natuurlijk gewoon een poëtische plaat.
Met die laatste omschrijving kunnen we We Are Still Each Other’s Only Hope, het nieuwe werk van Arnold de Boer, opererend onder de naam Zea, gemakkelijk effe snel typeren. Want de muziek verdient dit label, en zoals we van De Boer gewend zijn geldt dat ook voor de taal. Maar er is zoveel meer over te zeggen.
Voor de jongeren onder u, eerst een kleine introductie. Arnold de Boer maakte deel uit van de band Zea, ergens in de jaren negentig, en maakte een paar roemruchte gitaarplaten, waarvan enkele uitgebracht op het al even roemruchte label Transformed Dreams. Zea is in de loop der jaren langzaam gekrompen tot wat het nu is: een solo project waarbij De Boer wel kan rekenen op de diensten van bevriende muzikanten. De Boer speelt trouwens ook in The Ex.
De componist komt dus uit een omgeving waarin altijd de smalle weg wordt gekozen. En ook op We Are Still Each Other’s Only Hope staat niets radiovriendelijks, om het maar met een understatement te duiden. Het geniale aan dit album is de volledig vrije manier van expressie, los van alles je eigen weg volgen, volkomen intuïtief. Luister maar naar Wear Their Shoes, gebaseerd op een herhaald loopje op gitaar waar een blazer ergens halverwege even hartverscheurend een uitroepteken zet. Hauntology, Burial Salt en When I Got Passed The First Darkness hebben nog kenmerken van popmuziek. Voor het overige volgen we De Boer in zijn muzikale fantasieën. Die komen misschien wel het sterkst tot uiting in een 15 minuten durende track What The World Needs Now is Understanding. We horen de vingers van De Boer patronen maken op de hals van zijn gitaar. Veel herhaling, maar af ten toe verandert er iets in het patroon. We weten van de voorliefde van de Friese Amsterdammer voor het wad, en deze track voelt alsof je het tij op het wad hoort aanzwellen en weer wegvloeien.
Opnieuw doen de woorden er toe op dit album. Van Arnold de Boer zijn we gewend dat hij zich uitspreekt over maatschappelijke zaken die hem aan het hart gaan. En taal is net zo goed een instrument dat hij vaardig bespeelt. Dat bewees hij met het album Witst noch dat d’r neat wie uit 2021, waar het niet alleen om het Fries maar ook simpelweg om taal draaide. Achter de vaak nuchtere doelgerichte taal gaan verhalen schuil. Burial Salt, bijvoorbeeld, introduceert de muzikant met deze uitleg: ‘Toen Arnold de Boer, in een trein onderweg naar een optreden in Frankrijk, het droevige bericht uit Ghana kreeg over een overleden vriend en zijn zoon, kon hij niet anders dan schrijven. De tekst van de email, die begon met ‘A tragedy has struck us, Arnold, but we need to keep strong‘, vormde een melodie in zijn hoofd en de rest van de tekst kwam er als vanzelf achteraan. In de wc van het treinstel nam hij zachtjes zingend de eerste rudimentaire versie op. Eenmaal weer thuis belde hij drumster Ineke Duivenvoorde en technicus Floyd Atema om het nummer mee op te nemen in Duivenvoorde’s Katzwijm Studio. De Boer speelde het lied voor terwijl Atema de microfoons opstelde. Duivenvoorde vond haar partij en niet veel later werd Burial Salt in één take opgenomen. Alsof het zichzelf had geschreven en de muzikanten enkel woord en klank gaven aan de droevige gebeurtenis die zich in Ghana had afgespeeld.’
We Are Still Each Other’s Only Hope is niet voor de ‘faint harted‘. Het is als een goede bundel gedichten. Daar moet je even voor gaan zitten en het tot je door laten dringen, nog eens herhalen misschien. Tot de indrukwekkende eigenheid ervan ook je eigen blikveld weer een beetje vergroot.