We stellen je graag voor aan Ben Houdijk (1963), een bekende concertfotograaf en huisfotograaf van onder andere TivoliVredenburg. In zijn jarenlange carrière heeft Ben talloze artiesten en grote festivals vastgelegd, van Rock Werchter en Pinkpop tot shows van wereldsterren als Bruce Springsteen, Coldplay en zelfs U2. Ook is hij verbonden aan 3FM, waar hij als huisfotograaf vaak bij grote events betrokken is, zoals 3FM Serious Request.

Door: Judith Zandwijk

Handtekening
Ben Houdijks foto’s vallen op door zijn unieke manier van vastleggen: hij vangt de energie en emotie van een optreden alsof je er zelf bij bent. Zijn stijl herken je aan de beeldvullende composities, levendige kleuren en een dynamiek die de intensiteit van het liveoptreden perfect weergeeft. Hij fotografeert niet alleen de artiesten, maar laat ook graag de interactie met het publiek zien, waardoor zijn foto’s het hele verhaal vertellen. 

De muziek bepaalt
Bens eigen muzieksmaak beïnvloedt zijn foto’s niet direct; hij fotografeert ook regelmatig artiesten en genres die hij minder goed kent. 

„Als ik fotografeer, zit ik zelf ook in de muziek”, zegt Ben. „De muziek bepaalt de richting van mijn foto’s. Bij elk optreden wil ik de beste foto maken, of ik het nou geweldige muziek vind of niet. Mijn smaak is vrij breed; ik luister bijvoorbeeld graag naar de eclectische Franse zender FIP. Dat gaat alle kanten op. Ik fotografeer regelmatig artiesten die ik niet ken, vooral in de jazz, maar de intensiteit van het muziek maken voel je altijd.”

Fotograferen begint met kijken
Ben: „Bij grote concerten kijk ik van tevoren wat er in de media gebeurt op het podium. Artiesten zijn gewoontedieren; wat ze in Berlijn doen, doen ze ook in Nederland. Zo krijg ik een beeld van wat ik kan verwachten en bedenk ik welke foto ík wil maken.”

„Ik zoek vaak naar momenten van interactie tussen artiest en publiek. Liever een foto die technisch misschien minder perfect is, maar vol emotie of een unieke gebeurtenis vastlegt. Ik ben geen technische fotograaf; ik zoek juist die emotie, die raakt me echt.”

Eerste Foto
Ben Houdijk was altijd al visueel ingesteld. Tijdens zijn opleiding tot leraar biologie en aardrijkskunde leerde hij fotograferen en zijn eigen dia’s ontwikkelen. Het was pas jaren later, toen hij als productiemanager voor 3FM werkte, dat hij de camera écht oppakte. Tijdens festivals zoals Pinkpop lag voor Ben de piek van werkzaamheden in het voortraject, waardoor hij tijdens het festival tijd had om wat foto’s te maken. 

Waar veel concertfotografen in kleine zalen beginnen, was de fotopit van Pinkpop dankzij zijn werk voor 3FM voor Ben de leerschool. Ben: „Ik dacht meteen: dit vind ik heel leuk! Door de komst van social media was er steeds meer vraag naar goede foto’s van optredens, en ik ben in dat gat gesprongen. In 2017 ben ik gestopt bij 3FM om fulltime verder te gaan als fotograaf. De eerste keer dat ik voor 3FM concertfoto’s maakte, was op Pinkpop 2009. De foto die voor mij echt een voorbeeld is, is die van Bruce Springsteen.”

Voorbeelden
Ben: „Tijdens mijn eerste stappen in de fotopit keek ik natuurlijk goed om me heen naar wat de andere fotografen maakten. Ik verbaasde me erover: ’We staan naast elkaar, en zij maken dit, terwijl ik dat…..!’ Daar leer je echt van. Ik keek veel naar Hans-Peter van Velthoven en Andreas Terlaak, die echt tot de besten van Nederland behoren.”

„Ze hebben me geen tips gegeven of me aan de hand genomen, maar dat is ook niet erg.  Het was mijn ontdekkingsreis, en je moet er gewoon zelf je 10.000 uur in stoppen. De sfeer in de fotopit is wisselend. We zijn collega’s, maar het zijn niet per se mijn beste vrienden. De enige met wie ik echt bevriend ben, is Bart Heemskerk. Ik kijk nog steeds naar hem en denk: ’Hoe krijg jij die foto voor elkaar?’”

De mooiste foto
Als ik vraag naar zijn ’mooiste’ foto, glimlacht hij: „De mooiste foto? Gelukkig heb ik daar heel veel van! Elke paar weken heb ik weer een ‘mooiste’ foto. Dat is toch waar je elke avond op hoopt: naar buiten stappen en denken ‘Ja, ik heb ‘m!’ Zelfs voordat je hem hebt bekeken, voel je al dat je iets speciaals hebt.”

„Maar als ik toch moet kiezen, dan is het deze foto van Nick Cave die ik in de Ziggo Dome in 2024 maakte en die viral ging op mijn Instagram. Ik ben een enorme fan van Nick Cave, dus het is altijd bijzonder om hem te mogen fotograferen. Ik ken hem, heb hem vaker gefotografeerd, weet wat hij doet en zoek altijd naar dat mooie moment tussen hem en het publiek.”

Bandfotograaf
Een bandfotograaf is iemand die een band volgt en het leven van de band zowel op als naast het podium vastlegt. In tegenstelling tot podiumfotografen, die alleen tijdens optredens werken, heeft een bandfotograaf vaak volledige toegang tot de band, inclusief backstage, repetities, reizen en persoonlijke momenten. Het gaat niet alleen om het vastleggen van live-optredens, maar ook om het documenteren van de dynamiek binnen de band, de sfeer tijdens de tour en de interacties met fans.

Ook Ben heeft een aantal bands die hem vragen om mee te gaan en met wie hij de wereld over reist. Zo ging hij bijvoorbeeld met Chef’Special naar Amerika om een tour vast te leggen en fotografeerde hij The Weeknd in Wembley. Hij is al jaren de vaste fotograaf van Krezip en tourt met The Tesky Brothers.

Beste foto
Zijn ’beste’ foto is volgens Ben die van zanger Chester Bennington, gemaakt een maand voor zijn overlijden. In 2017 vroeg MOJO Ben om de hele show van Linkin Park te fotograferen. Deze foto is later gebruikt door het management van de band om het nieuws van zijn overlijden te delen.

Ben: „Ik begon net met mijn eigen bedrijf, dus ik wilde die opdracht heel graag doen. De lading van die foto vangt de trieste gebeurtenis perfect. Ik had liever gehad dat die foto op de plank had gelegen en dat hij nog leefde. Bennington wordt nu op handen gedragen, net zoals die avond, toen er 15.000 fans in de zaal zaten en hem op handen droegen.”

Gear: Het gaat om het kijken, daar begint het!
Ben werkt doorgaans met twee Canon EOS R3-camera’s en drie lenzen: de 15-35mm f/2.8 L, de Canon 24-70mm f/2.8 L en de Canon 70-200mm f/2.8 L. In zijn binnenzak heeft hij een kleine compactcamera, een Canon PowerShot G7 X. 

Ben: „Ik moet meestal snel aanleveren, dus na de eerste drie nummers ga ik backstage om de foto’s te bewerken en te versturen. Tivoli wil de foto’s hebben voordat de zaal leegloopt, en ook andere media willen ze soms al dezelfde avond, dus kom ik niet altijd meer in de zaal. Een enkele keer koop ik een kaartje of mag ik nog naar de show. Laatst, bij Nick Cave, zat ik naast mijn dochter op de eerste ring, en dan maak ik wel een paar foto’s met die kleine compactcamera. Niet dat die altijd bruikbaar zijn…”

„Een concert bezoeken zonder camera is moeilijk voor me. Dan begint het toch te kriebelen. Je denkt steeds: ’Oei, dat is een goed fotomoment!’ Dat kleine cameraatje is echt aan mijn hand gebakken.”

Fotografie buiten de muziekscene
Ben: „Ik doe niet alleen concertfotografie. Buiten de muziekwereld werk ik bijvoorbeeld voor het comité 4 en 5 mei. Op 4 mei sta ik op de Dam in Amsterdam en breng ik de herdenking in beeld. Op 5 mei, dat is dan wel weer muziek, vlieg ik met de helikopter en de ambassadeurs van de vrijheid langs de Bevrijdingsfestivals.”

„Voor het blad van het comité maak ik portretten van mensen. Recent heb ik een serie portretten gemaakt van mensen die worden geïnterviewd. Laatst maakte ik ook een portret van een schrijfster wiens boek binnenkort uitkomt. Het is een groot contrast met de muziek, maar ik vind het superleuk om te doen!”

Not Done
Bij sommige concerten zie je een hoop fotografen die allemaal binnen een kort tijdsbestek en vanaf een kleine, aangewezen plek het mooiste plaatje willen scoren. Er zijn ongeschreven gedragsregels en etiquette om respectvol te werken, zodat ze het publiek, de artiest en collega-fotografen niet hinderen.

Ben: „Niet elke fotograaf is zich daarvan bewust, en dat is logisch, vooral als je nieuw bent. Tegenwoordig wordt er vaak via liveview boven het hoofd gefotografeerd. Zelfs ik, met mijn 2 meter plus, doe dat wel eens als het podium heel hoog is. Maar ik kijk wel even achterom om te zien of ik niemand stoor. Ik kan echt niet tegen mensen die voor me staan en zo mijn zicht blokkeren. Fotografen die met een rugzak rondlopen of een monopod gebruiken? Gewoon niet doen!”

„Ik loop niet met een opgeheven vingertje rond, maar ik attendeer iemand er wel op. Het wordt me niet altijd in dank afgenomen, maar ik wil niet in mijn eigen vrijheden beperkt worden.”

Restricties
Op verzoek van artiesten of poppodia kunnen verschillende maatregelen worden opgelegd aan fotografen over waar ze het concert mogen fotograferen. Dit kan zijn vanuit het publiek, in een fotopit, alleen vanaf de zijkant of vanaf de front of house (FOH). FOH is meestal achterin de zaal, recht tegenover het podium waar de geluidstechnicus zit. Deze maatregelen zorgen ervoor dat het optreden zo min mogelijk wordt verstoord, zowel voor de artiest als voor het publiek.

Ben: „Het liefste wil ik natuurlijk de hele show voor het podium blijven staan, maar zo zit de wereld niet in elkaar. Ik snap dat ook. Je moet dealen met de omstandigheden.”

„De show draait niet om die ene foto; het is een afspraak tussen een betalende bezoeker en een artiest. Wij fotografen zwermen daar een beetje omheen. Als dat betekent dat ik de ene keer in de pit mijn gang mag gaan en de andere keer alleen aan de zijkant of achterin bij de FOH mijn foto mag maken, is dat prima. Het is wat het is, en daar ga ik niet over mopperen. Binnen die mogelijkheden maak ik gewoon de best mogelijke foto.”

Nabewerking
Ben: „Ik manipuleer geen foto’s, maar alleen als het nodig is, pas ik een lichte nabewerking toe (licht, kleuren) in Adobe Lightroom en Photoshop. Een foto is wat het was. Hooguit haal ik soms een microfoonstandaard of een flesje water weg, maar daar blijft het bij. Ik kan en wil ook niet anders, want ik lever regelmatig aan de Volkskrant, en foto’s manipuleren is daar echt uit den boze.”

„Ik wil geen aura om me heen hebben dat ik foto’s manipuleer. Het omzetten van foto’s naar zwart-wit is prima; soms is de keuze gewoon gedreven door slecht licht, en soms is het een creatieve beslissing. Totaal geaccepteerd.”

Tofste Foto
Toen de meeste bandleden van Krezip nog geen 15 jaar oud waren, lieten ze hun cassettebandje horen aan Ben Houdijk, destijds muzieksamensteller bij 3FM. Er was meteen een klik. De managers (lees: vaders) van de band werden door Ben een beetje de wegwijs gemaakt in het Hilversumse. Logisch dus dat ze hem vroegen de comeback-tour van Krezip in 2019 vast te leggen.

In 2023 verving drummer Bram van den Berg U2’s drummer tijdens de show “U2: UV Achtung Baby Live at the Sphere” in Las Vegas. Bram nodigde Krezip uit naar Las Vegas en, je raadt het al, Ben mocht mee!

Ben: „Dat was zó’n waanzinnige belevenis! Inclusief afterparty met Kylie Minogue…”

Feedback
Bands, artiesten, publiek, zalen en andere opdrachtgevers waarderen het werk van Ben enorm. Zijn foto’s worden gebruikt door diverse media, hangen groot afgedrukt in zalen en gaan regelmatig viral op social media. Enigszins verlegen vertelt hij dat hij vaak berichtjes in zijn DM en mail ontvangt van enthousiaste fans.

Ben: „Een mooi voorbeeld, dat ik onverwachts heel erg leuk vond: een paar jaar geleden, tijdens een optreden van Joe Jackson, maakte ik een foto van zijn drummer Doug Yowell. Ik had hem van bovenaf gefotografeerd. Die foto had hij ooit gevonden en gebruikt als header voor zijn website. Na een jaar of twee kreeg ik een berichtje van hem of ik de maker was. Hij zei: ’Ik heb nog nooit een foto gezien die me zo goed neerzet, die zó treffend is als deze foto.’ Zo is hij fan geworden van mijn fotografie. Ze stonden hier laatst weer en we hebben elkaar weer even ontmoet. Dat is toch kicken!”

Volg Ben Houdijk op Insta: @benhoudijk