Toeren kan een uiterst vermoeiende bezigheid zijn. Van stad naar stad, uren onderweg, elke avond een show spelen en vaak een beperkte (of geen) nachtrust. Op de vele fragiele momenten die een tour kent, waarin katers en foute keuzes een permanente vorm beginnen aan te nemen, zijn er een aantal fenomenen die een levenslust weten aan te spreken in de diepste bronnen van je ziel. Fenomenen waardoor alle verzuring in je lichaam zich omzet tot een oerkracht van ongekende omvang. Een hogere staat van bewustzijn, zo je wilt.

Ik heb het hier natuurlijk over het Franse kaasplankje, aanwezig in vrijwel elke Franse green room (de plek backstage waar de artiest zich kan ontspannen). Een bont gezelschap van Comté, Laguiole, Roquefort en geitenkaas, of een willekeurige andere combinatie van vier à vijf kazen. Zolang het maar stinkt en eruitziet alsof het elk moment een eigen bewustzijn kan creëren. Het levenselixer van menig toerend muzikant. 

Veel kan gezegd worden over de Fransen, maar men weet er wel wat de waarde is van goed kunst- en cultuurbeleid. Geen land waar we optreden wordt livemuziek zo serieus genomen als in Frankrijk. Dit uit zich op anekdotische wijze zoals hierboven beschreven. Maar op een veel bredere schaal heb ik het over een eerlijke beloning en de serieuze aandacht die er is voor muzikanten en kunstenaars. Een overheid die actief waarborgt dat elke beroepsmuzikant een minimum heeft om van te kunnen leven. Het is een overblijfsel van een sociaal Frankrijk. Geen land waar de vakbond zoveel macht heeft als daar.  

Nou geloof ik niet in utopieën en zou het ronduit naïef zijn om jaloers te zijn op de Fransen, maar toch kan Nederland op het vlak van kunst- en cultuurbeleid nog een hoop van ze leren. En eigenlijk begint en eindigt dit allemaal met een serieuze waardering voor de kunsten. Waardering die zich uit door een stevige basis voor kunsteducatie in het onderwijs. Zorg ervoor dat een museumbezoek voor iedereen betaalbaar is. Stimuleer kunstzinnige uitingen. En zorg ervoor dat mensen die het innerlijke vuur in zich hebben om iets te creëren, dit niet verloren laten gaan vanwege financiële overwegingen. 

Nog veel te doen dus. 

Micha Zaat